هواپیما در آسمان

شناسه نرخی کلاس های مختلف در بلیط هواپیما چیست؟

شناسه نرخی کلاس های پروازی چیست؟

شناسه نرخی بلیط هواپیما یکی از موئلفه های اصلی در تعیین کیفیت پرواز است که هنگام خرید بلیط هواپیما کم تر کسی به این موضوع توجه می کند، چون بسیاری از مسافران از این موضوع اطلاعی ندارند و تصور می کنند، تمامی آن شناسه نرخی های ثبت شده روی بلیط هواپیما یکی هست و با هم تفاوتی ندارند. تمامی خطوط پروازی (ایرلاین ها) صندلی های خود را بر اساس شناسه نرخی بلیط هواپیما درجه بندی می کنند، آشنایی با این شناسه نرخی ها مسافر را در انتخاب کلاس پروازی مناسب کمک می کند. همانطور که در مطلب قبل درباره انواع کلاس های پروازی صحبت کردیم، بلیط ها دارای 4 کلاس هستند.

همان طور که اشاره کردیم هر کدام از این کلاس های پروازی دارای شناسه نرخی های مختلفی هستند که هرکدام از این شناسه نرخی ها که با یک حرف لاتین مشخص می شوند در قیمت و کیفیت سرویس دهی در بلیط تاثیر گذار هستند.

جالب است بدانید رده های قیمتی و تقسیم بندی شناسه نرخی های مختلف پروازی به قدری پیچیده هستند که حتی بسیاری از افرادی که مسافرت های متعدد و زیادی دارند متوجه فرق بین کلاس های پروازی نیستند.

کلاس پروازی چیست؟

 

اگر بخواهیم تعریف ساده ای از کلاس‌های پروازی داشته باشیم به این شکل تعریف میکنیم : هر یک از صندلی‌های یک هواپیما بر اساس این کلاس‌ ها به گروه‌ های مختلف با قیمت‌ ها و قوانین مختص به خود تقسیم می‌ شوند. برخی از کدهای مربوط به کلاس‌های پروازی در میان تمام شرکت‌های هواپیمایی یکسان است و برخی دیگر از آن‌ها بسته به ایرلاین مورد نظر متفاوت است.

کلاس های نرخی | Fare Class Basis

آژانس های هواپیمایی علاوه بر کلاس های پروازی دسته ای دیگر از تقسیم بندی را هم در دستور کار خود دارند. این دسته بندی مربوط به کلاس های نرخی می شود. برای توضیح بهتر باید بگوییم که شرکت های هواپیمایی در رابطه با ارائه خدمات خود تنوع بیش تری دارند که این تنوع شامل کلاس یا شناسه نرخی می شود. کلاس های پروازی نیز می توانند شامل چندین کلاس نرخی مختلف باشند.
شناسه های نرخی مختلف خدمات متفاوتی را ارائه نمی دهند بلکه قوانین استرداد بلیط در آن ها با یکدیگر فرق دارد. اما همان طور که قبلا در مطلب معرفی انواع کلاس پرواز مشاهده کردید خدماتی که در هر کلاس به مسافران ارائه می شود بسیار متفاوت است.

کدهای مشترک در میان تمام شرکت‌های هواپیمایی :

بلیط هواپیما

W – کلاس پریمیوم اکونومی با امکان استرداد وجه کامل

J – بیزینس کلاس با امکان استرداد وجه کامل

F – فرست کلاس با امکان استرداد وجه کامل

Y – بلیط کلاس اکونومی با امکان استرداد وجه کامل

سیستم های فروش آنلاین بلیط هواپیما و یا آژانس های مسافرتی هر کدام از صندلی های هواپیما ها را بر اساس این کلاس های پروازی به فروش می رسانند و از این طریق متوجه تعداد صندلی باقی مانده و فروخته شده می شوند.

انواع شناسه های نرخی

برای توضیح شناسه نرخی باید بگوییم که حروف انگلیسی نشان دهنده شناسه نرخی هستند. پس هر حرف انگلیسی نشان دهنده قیمت متفاوتی از بلیط خواهد بود. برای مثال شناسه نرخی S از شناسه نرخی J در یک آژانس هواپیمایی ارزان تر است. اینکه نام گذاری هر شناسه به چه صورت انجام گیرد یا میزان استرداد آن به چه صورت باشد، بر مبنای تصمیمات شرکت هواپیمایی است.
البته لازم به ذکر است که باید در راستای پیروی از قوانین بین المللی و داخلی باشد. در همین خصوص می توان گفت که اگر یک آژانس هواپیمایی شناسه S را برای ارزان ترین بلیط خود در نظر بگیرد و آژانسی دیگر آن را به گران ترین بلیط خود اختصاص دهد، مشکلی ایجاد نمی شود. با این حال یک سری شناسه های نرخی هستند که در بیش تر ایرلاین ها تفاوتی ندارند از آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
A، P و F: برای فرست کلاس
D، J و C: برای کلاس بیزینس
Y، B، H، M، K، L، W، S، N، Q و O : برای کلاس آکونومی
لازم به ذکر است که حروف O و Q کمترین قیمت بلیط هواپیما را در کلاس اقتصادی دارند. ولی با این حال همان طور که ذکر کردیم ممکن است آژانس های هواپیمایی از حروف متفاوتی برای شناسه های نرخی خود استفاده کنند.
در ادامه به شناسه های نرخی مربوط به هر کلاس پروازی اشاره می کنیم:

كلاس اكونومي | Economy Class

 شناسه نرخي S = Economy/Coach
 شناسه نرخي Y = Economy/Coach
 شناسه نرخي B = Economy/Coach Discounted
 شناسه نرخي H= Economy/Coach Discounted
 شناسه نرخي K = Economy/Coach Discounted
 شناسه نرخي L = Economy/Coach Discounted
 شناسه نرخي M = Economy/Coach Discounted
 شناسه نرخي N = Economy/Coach Discounted
 شناسه نرخي V = Economy/Coach Discounted
 شناسه نرخي Q = Economy/Coach Discounted
 شناسه نرخي O = Economy/Coach Discounted

بيزينس كلاس | Business Class

 شناسه نرخي J = Business Class Premium
 شناسه نرخي C = Business Class
 شناسه نرخي D = Business Class Discounted
 شناسه نرخي I = Business Class Discounted
 شناسه نرخي Z = Business Class Discounted

فرست كلاس | First Class

 شناسه نرخي R = Supersonic or First Class Suit
 شناسه نرخي P = First Class Premium
 شناسه نرخي F = First Class
 شناسه نرخي A = First Class Discounted

در اکثر سیستم های آنلاین خرید بلیط هواپیما یا سایت های ایرلاین ها بخشی وجود دارد که در صورت عضویت در آن می توانید بعد از چندین سفر، یک آفر از خود ایرلاین مورد نظر دریافت نماید که البته بستگی به نوع ایرلاین و پرواز های انجام شده آفرها متغییر می باشد، برای مثال ایرلاین ماهان بعد از چندین سفر با شراطی که در سایت خودش درج کرده به شما بلیط رایگان می دهد و شما امکان استفاده از آن بلیط را تا مدتی محدود دارید .

این نوع بلیط ها شناسه نرخی خاص خود را داراست که به شرح زیر می باشد :

  •  X = بلیط رایگان اقتصادی
  •  I = بلیط رایگان تجاری
  •  O = بلیط رایگان فرست کلاس

قوانین مرتبط با کلاس پروازی

اگر کلاس های پروازی با قوانین دیگر ترکیب شوند کدهای اصل نرخ به وجود می آیند. این کدها اطلاعات مهمی در اختیار شرکت های هواپیمایی و سیستم های رزرواسیون قرار می دهد.

برای مثال حرف E که مربوط به نرخ‌های مخصوص (‌Excursion Fare) است، نشان‌دهنده این است که بلیط مورد نظر با نرخی صادر شده که دارای محدودیت در مدت سفر است که معمولا برای سفرهای بیشتر از سه روز و کمتر از یک ماه استفاده می‌شود.

همچنین، کد اصلی نرخ می‌تواند اطلاعات دیگری در اختیار آژانس ‌های مسافرتی قرار دهد که شامل امکان یا عدم امکان استرداد وجه بلیط، مسیر برای بلیط (یک طرفه یا دو طرفه)، مبدا یا مقصد بلیط، امکان یا عدم امکان ترکیب بلیط با سایر کلاس‌های پروازی، می‌شود.

 

مدیریت قیمت صندلی با کلاس نرخی

شرکت های هواپیمایی با استفاده از این شناسه های نرخی میزان قیمت بلیط سیستمی را تعیین می کنند که این قیمت ها بر اساس اینکه در چه زمان و در چه تاریخی است، می تواند پایین تر یا بالاتر باشد. اگر کلاس پروازی همه مسافران یکسان باشد، در نتیجه اگر مسافران بلیط ها را با شناسه های نرخی متفاوتی خریداری کرده باشند، خدمات یکسانی به آن ها ارائه می گردد.

آژانس های هواپیمایی با تعریف قیمت های مختلف در کلاس های نرخی متفاوت قیمت فروش هر صندلی را بر اساس تعداد صندلی فروش رفته و باقیمانده تنظیم می نمایند تا بهینه ترین قیمت را نسبت به تعداد صندلی خود به مشتریان پیشنهاد کنند.
به عنوان مثال ممکن است بلیط رفت و برگشت به مقصد خاصی را با قیمتی در حدود 500 هزار تومان پیدا کنید؛ اما در همان لحظه اقدام به خرید آن نکنید و فردای آن روز پس از اینکه همه اعضای خانواده موافق یک تاریخ خاص بودند، تصمیم به خرید بلیط بگیرید؛ اما در هنگام خرید متوجه می‌شوید که قیمت همان بلیط به عنوان مثال 750 هزار تومان شده است. دلیل این افزایش قیمت فروخته شدن تمام بلیط‌های کلاس نرخی قبلی در آن پرواز است.

اطلاعات پرواز با کد اصلی کلاس نرخی

در پنل رزرواسیون شرکت های هواپیمایی و آژانس ها بر طبق اینکه هر صندلی چه کلاس پروازی دارد آن را به فروش می رسانند. همچنین صندلی هایی که بفروش نرسیده اند، نیز بر طبق این موضوع دسته بندی می شوند. لازم به ذکر است که هر نرخ کد اصلی دارد که توسط آن شرکت های هواپیمایی می توانند اطلاعات مختلفی را به دست آورند که این اطلاعات شامل موارد زیر می شود:
• امکان یا عدم امکان استرداد وجه بلیط
• جریمه کنسلی و استرداد بلیط
• مسیر برای بلیط (یک طرفه یا دو طرفه)
• مبدا یا مقصد بلیط
• میزان بار مجاز
• امکان ترکیب بلیط با سایر کلاس‌های پروازی
• فصل مناسب بلیط (فصل‌ شلوغ یا فصل خلوت)
• حداقل زمان لازم برای رزرو بلیط (فاصله زمانی تا پرواز)

حتی می توان گفت که قوانین متفاوتی در رابطه با بلیط ها وجود دارد برای مثال کد WH7LNR دربردارنده اطلاعات زیر است:
W: با استفاده از این حرف می توان نشان داد که کلاس بلیط مربوطه اقتصادی است.
H: این حرف نشان می دهد که بلیط مورد نظر مربوط به ایام شلوغ سفر یا High Season است.
7: این عدد بازگوکننده این است که مسافر باید بلیط خود را یک هفته قبل از سفر رزرو کند.
L: این حرف نشان می دهد که بلیط مربوطه برای پروازهای طولانی مدت یا Long-Haul است.
NR: این حرف بازگوکننده این قضیه است که استرداد وجه بلیط امکان پذیر نیست یا به عبارتی بلیط Non-refundable است. اما اگر تنها حرف R در آن باشد، یعنی استرداد وجه بلیط امکان پذیر است.

البته این کد ها مخصوص آژانس های هوایی و ایرلاین ها می باشد و نیازی نیست که مسافر از آن اطلاع داشته باشد . معمولا اطلاعاتی که مسافر در موقع خرید بلیط از آژانس مسافرتی دریافت می کند ساعت پرواز، ایرلاین مورد نظر، مبدا و مقصد و اطلاعاتی از این دست می باشد.

کلاس های نرخی در شرکت های هواپیمایی ایرانی

در ایران همانند سایر نقاط جهان، آژانس های متفاوت ایرانی برای اینکه قیمت بلیط هواپیما را مشخص کنند و همین طور درجه آن تعیین گردد از کلاس پروازی و شناسه های نرخی استفاده می کنند. با اینکه شرکت های مختلف هواپیمایی دارای انواع کلاس پروازی هستند ولی در ایران تنها چند آژانس هواپیمایی به نام های ایران ایر و ماهان و همین طور خدمات بار قشم ایر از کلاس پروازی فرست کلاس استفاده می کنند.

در بقیه پروازها تنها از نوع کلاس اقتصادی یا اکونومی استفاده می شود. البته بیزینس کلاس نیز در موارد محدودی وجود دارد. ولی باید گفت که شرکت های هواپیمایی در ایران با توجه به قوانین خود از شناسه های نرخی متفاوتی استفاده می کنند که این شناسه ها برای معین کردن درصد جریمه استرداد و قوانین بار متفاوت خواهد بود. برای تعیین نرخ گذاری شرکت های هواپیمایی با توجه به مسائلی مانند اینکه تا زمان پرواز چقدر مانده است یا کلاس های پروازی چگونه اند تصمیم گیری می شود.

پس با توجه به اینکه سیاست هر شرکت چگونه است بلیط ها بر اساس نرخ های مختلف در معرض فروش قرار می گیرند. همین طور لازم به ذکر است که درجه و درصد این نرخ ها نیز برای هر بلیط متفاوت خواهد بود. برای توضیح بهتر می توان گفت که ایرلاین ایران ایر برای اینکه میزان بار مجاز و کلاس پروازی را مشخص کند پارامترهایی مانند زمان و دیگر مسائل را در نظر گرفته است و در نتیجه از حروفM ،Y،Q،N،V برای کلاس اقتصادی از حروف C و J برای مسافران معمولی در کابین هما و از حرف O برای معلولان بهزیستی، خانواده شهدا و جانبازان در کابین اقتصادی استفاده می کند.

یک شرکت هواپیمایی دیگر به‌نام آتا درصد جریمه استرداد را برای تمامی شناسه های نرخی مشابه تعیین کرده است. از سمتی دیگر ایرلاین زاگرس بیست و دو کلاس نرخی متفاوت برای بلیط دارد که برای جریمه استرداد بلیط هواپیما هر کدام از آن ها در هشت گروه دسته بندی شده اند. این جریمه ها می تواند از ده درصد تا صد درصد را شامل گردد.

کلاس های نرخی در بلیط های چارتری

بصورت معمول بلیط های چارتری توسط آژانس های مسافرتی به فروش می روند و مشمول قوانین سازمان هواپیمایی کشور نمی شوند. با این وجود ویژگی یکسان پروازهای چارتری در کشور ما این است که همه آن ها با کلاس نرخی Y نمایش داده می شوند. از جمله تفاوت های مهم بین بلیط های چارتری با نوع سیستمی این است که بلیط چارتری را می توان با قیمت پایین تری خریداری کرد ولی قابل استرداد نیستند.

پس اگر مسافر بلیط چارتری را استرداد کند پولی به حساب وی بازگردانده نخواهد شد. ولی با این حال ممکن است که عده ای آژانس ها با توجه به قوانین خود مقداری از پول را استرداد کنند. این موضوع مربوط به شرایطی می شود که تا زمان پرواز وقت کافی وجود دارد پس اگر مسافر با آژانس مورد نظر تماس بگیرد ممکن است که شرکت موافقت کند میزانی از پول را بازگرداند.

جایگاه صندلی در هواپیما

صندلی های هواپیما

صندلی استاندارد | Standard Seat

یکی از اصطلاحات بلیط هواپیما، صندلی استاندارد است. صندلی استاندارد نوعی از صندلی های معمولی است که استفاده از آن ها امکاناتی مثل فضای بیش تر در اختیار مسافر قرار نمی دهد. همین طور این صندلی ها در کنار خروجی اضطراری نیستند.

صندلی کنار راهرو | Aisle Seats

نوعی از صندلی ها هم هستند که در کنار راهرو قرار می گیرند به این گونه صندلی ها در اصطلاح اِیزل سیت می گویند. این صندلی ها به دلیل اینکه کنار راهرو هستند، احتمالا با مشکلاتی از قبیل سروصدای مسافران و مهمانداران روبه رو باشند ولی برای کسانی که می خواهند به سرویس بهداشتی دسترسی داشته باشند، گزینه بسیار مناسبی خواهد بود.

صندلی کنار پنجره | Window Seats

صندلی هایی که کنار پنجره قرار می گیرند محبوب ترین صندلی در بین انواع مختلف هستند، به این صندلی ها در اصطلاح ویندو سیت هم می گویند. خیلی از افراد علاقه دارند که در حین پرواز به تماشای ابرها در آسمان بپردازند. برای اطلاع از اینکه صندلی کنار پنجره کدام است باید بگوییم که ردیف های صندلی از چپ به راست اسم گذاری می شوند.

در نتیجه صندلی هایی که در بخش چپ هواپیما هستند به اسم A شناخته می شوند و صندلی های بعدی با حروف B، C،D و … اسم گذاری می گردند. هرچه هواپیما بزرگ تر باشد، احتمال اینکه این حروف بیش تر باشند وجود دارد. صندلی که در بخش انتهایی هواپیما و در قسمت راست آن قرار گرفته است آخرین حرف در بلیط آن شرکت هواپیمایی خواهد بود.

ردیف کنار خروج اضطراری | Exit Row

صندلی هایی که به قسمت خروج اضطراری نزدیکند را ردیف کنار خروج اضطراری می نامند. کسانی که مسئول صدور بلیط هستند همواره در نظر می گیرند تا افراد سالم در کنار این خروجی ها قرار گیرند. این امر به این دلیل است که در صورتی که مشکلی پیش بیاید و مسافران باید به سرعت از هواپیما خارج شوند در نتیجه افراد سالمی که در این ردیف هستند زودتر از بقیه خارج می شوند و مانع رد شدن بقیه نخواهند شد. ولی اگر سالمند، کسانی که مشکل حرکتی دارند یا کودکان در این جا باشند برای خروج سایر افراد نیز مشکل ایجاد می شود.

فرق بلیط چارتری و سیستمی چیست؟

بلیط های چارتری با توجه به زمانی که خریداری می شوند، می توانند از بلیط سیستمی ارزان تر باشند.

پرواز اکونومی

تفاوت کلاس های پروازی در بلیط هواپیما

اگر تا به حال با هواپیما سفرکرده باشید احتمالا با اصطلاحات خاصی رو به رو شده اید که برخی از آن ها ممکن است برایتان گیج کننده باشد. یکی از این اصطلاحات کلاس های پروازی است که عموما به دسته بندی: فرست کلاس، پریمیوم اکونومی، بیزینس کلاس و اکونومی تقسیم می شوند. پس برای اطلاع از تفاوت کلاس های پروازی با ما همراه باشید.

اصلا منظور از این کلاس های پروازی چیست و چه تفاوتی باهم دارند ؟

پرواز اکونومی که با نام پرواز اقتصادی نیز شناخته می شود یکی از رایج ترین و متداول ترین کلاس های پروازی است. اکثر مسافران با این کلاس پروازی به نقاط مختلف جهان سفر می کنند. به طور کلی در کلاس اکونومی، شما یک صندلی رزرو میکنید که شما را از مبدا به مقصد میرساند و خدمات اضافه ای روی این کلاس پروازی به شما ارائه نمی دهد، فاصله صندلی ها کم و خبری از مانیتور و پخش فیلم و موسیقی نیست و شما در این کلاس نسبت به کلاس های دیگر زیاد راحت نیستید.

البته این نکته قابل توجه است که کم یا زیاد بودن فاصله صندلی ها در کلاس اکونومی بسته به ایرلاین دارد . بلیط اکونومی دارای ارزان ترین قیمت است و به همین دلیل بیشتر مسافران از این کلاس برای سفر به مقصد های خود استفاده می کنند.

کلاس پرمیوم اکونومی

پرمویم اکونومی که از واژه اکونومی گرفته شده است ، این دو کلاس بسیار شبیه هم ولی پرمیوم اکونومی دارای امکانات و خدمات بیشتری نسبت به اکونومی است که این مورد هم دوباره بستگی به ایرلاین دارد که چه خدماتی را روی این سرویس به مسافر بدهد.

راحتی صندلی ها و بزرگ تر بودن فضای نشستن، داشتن مانیتور، میزان بار مجاز و در بعضی مواقع انتخاب غذا امکاناتی هست که کلاس پریمیوم اکونومی داراست . این کلاس پروازی در مقایسه با قیمت، نسبت به کلاس اکونومی از قیمت بالاتری برخوردار می باشد که البته از کلاس بیزینس و فرست کلاس ارزان تر می باشد.

بیزینس کلاس

بیزینس کلاس

میتوان گفت پرواز بیزینس کلاس چند پله از کلاس های اکونومی و پرمیوم اکونومی بالاتر و بهتر است . هر چقدر که کلاس های اکونومی و پرمیوم اکونومی به هم شبیه باشند، بیزینس کلاس کاملا با آن ها تفاوت دارد و تجربه ای کاملا متفاوت را به مسافران ارائه میدهد .

در پرواز های بیزینس کلاس، صندلی ها کاملا متفاوت می باشد و در بیشتر ایرلاین ها به طور کامل تخت میشوند. در این کلاس برای مسافران منوی غذای متفاوتی وجود دارد که مسافر به دلخواه خود غذای مورد علاقه خود را میتواند سفارش دهد، علاوه بر غذا مسافر میتواند میان وعده و نوشیدنی های خود را انتخاب کند. البته کیفیت سرو غذا هم تفاوت چشم گیری دارد به صورتی که غذا ها و میان وعده ها داخل ظروف چینی سرو می شود و به صورت متفاوتی به مسافر ارائه می شود.

فرست کلاس

پرواز فرست کلاس

در آخرین سطح از کلاس های پروازی به بهترین نوع کلاس ها میرسیم که به نام پرواز فرست کلاس معروف است. در این نوع پرواز کلیه خدمات و امکانات بیزینس کلاس به صورت بسیار لاکچری و مجلل به مسافر ارائه می شود . پرواز فرست کلاس دارای فضایی بسیار بزرگ و اختصاصی برای هر مسافر است، صندلی ها شبیه مبل راحتی میباشند و در برخی از ایرلاین های بزرگ و بهتر در خارج از ایران پرواز های فرست کلاس دارای کابینی اختصاصی هستند و از نظر تجهیزات و امکانات بسیار مجهز هستند .

غذاهای این کلاس پروازی توسط سرآشپر های مشهور بین المللی تهیه می شود و مسافران میتوانند هر زمان از سفر غذای مورد نظر خود را سفارش دهند و میل کنند.

سیستم سرگرمی فرست کلاس هم یکی دیگر از نقاط قوت و بارز آن است، مانیتور های لمسی بزرگ که دارای سیستم پخش فیلم، موسیقی، اینترنت و … است. البته این کلاس پروازی گران ترین نوع کلاس پروازی می باشد که سلبریتی ها و افراد ثروتمند از آن استفاده میکنند .