کرمان

شهر کرمان در بخش جنوب شرقی ایران قرار گرفته و به خاطر موقعیت جغرافیایی آن آب و هوای بیابانی دارد. با این حال آرامشی که در این شهر موج می زند می تواند آن را به محلی مناسب برای مسافرت تبدیل کند. در حین سفر به کرمان می توانید از غذاهای کرمان هم نوش جان کنید و تجربه ای متفاوت را برای خود رقم بزنید. پس در این مطلب قصد داریم تا غذاهای سنتی کرمان را به شما معرفی کنیم. برای اطلاع از قیمت بلیط هواپیما کرمان می توانید به پنل رزرواسیون یابکس مراجعه کنید.

غذاهای سنتی کرمان

غذاهایی که در کرمان پخته می شود، بسیار متنوع هستند که معروف ترین آن ها شامل انواع آبگوشت و خورشت می شود که در ادامه به معرفی این غذاها خواهیم پرداخت.

انواع آبگوشت کرمانی

آبگوشت از قدیمی ترین غذاهای سنتی ایران است. در استان کرمان هم آبگوشت با طعم های مختلفی آماده می شود که از انواع آبگوشت ها می توان به آبگوشت امام حسینی، آبگوشت لیمو، آبگوشت تنگاب، آبگوشت قاتقو، یخنی، غوره، ترشاله و …. اشاره کرد.

آبگوشت متنجنه

این آبگوشت از خوشمزه ترین آبگوشت های کرمان است که مخصوصا در ایام محرم و در حسینیه ها پخته می شود. به همین دلیل است که آن را به اسم آبگوشت امام حسینی هم می شناسند.

برای پخت این آبگوشت از موادی مانند گوشت گوسفندی، سیب زمینی، نخود، سبزیجات معطر مانند شنبلیله، دنبه، پیار، خرما، لیمو امانی و برگه میوه های خشک استفاده می کنند. جالب است که بدانید آبگوشت مورد نظر رنگ سبزی دارد زیرا در آن از گوجه استفاده نمی شود!

آبگوشت بز قورمه

این غذا قبلا با استفاده از گوشت بزغاله درست می شده است. در نتیجه به این اسم معروف شده است. ولی هم اکنون از گوشت گوسفندی برای آن استفاده می کنند.

آبگوشت بزقرمه علاوه بر کرمان در رفسنجان هم طبخ می شود. برای پخت این غذا از موادی مانند پیاز، سیر، گوشت ماهیچه بزغاله، زعفران، نخود و کشک می پزند. این غذا از آن جا که کم آب است، آن را به همراه برنج می خورند.

آبگوشت زیره

زیره گیاهی معطر است که بهترین نوع آن در استان کرمان می روید. به همین دلیل در غذاهای کرمانی زیادی استفاده می شود. جالب است که بدانید که در این آبگوشت از لوبیا استفاده نمی شود. در آبگوشت زیره از موادی مانند گوشت، فلفل، سیر، زیره، نمک، پیاز و زردچوبه استفاده می کنند. همین طور در این غذا از رب گوجه استفاده نمی کنند و با استفاده از ادویه آن را طعم دار می کنند.

نحوه پخت آبگوشت زیره

برای پخت این آبگوشت باید پیاز و گوشت را به صورت کوچک خرد کرده و حرارت دهید، سپس آن ها را تفت دهید و سیر رنده شده به همراه زیره، فلفل، رب و زردچوبه را در قابلمه بریزید. بعد از آن باید به اندازه 4 لیوان آب در قابلمه بریزید و منتظر بمانید تا آب جوش بیاید.

آبگوشت بعد از 3 ساعت آماده می شود. هنگامی که گوشت پخته شد باید مقداری نمک به آن اضافه کنید، سپس همراه با نان آن را صرف کنید. در این آبگوشت هم از رب گوجه استفاده نمی شود.

آبگوشت بادمجان و کشک

این آبگوشت از دیگر غذاهای کرمان است که مزه بسیار خوشمزه ای دارد. برای درست کردن این غذا از موادی مانند گوشت قرمز، پیاز، فلفل، کشک، سیب زمینی، زردچوبه، نخود، بادمجان، لوبیا سفید، چغندر و پیاز استفاده می شود. از چغندر در این آبگوشت استفاده می شود تا مقداری از طبخ گرم آن کمتر شود.

طرز تهیه آبگوشت بادمجان و کشک

برای تهیه این غذا باید از قبل نخود و لوبیا را خیس کرده باشید. سپس این مواد را همراه با پیاز و گوشت به همراه چند لیوان آب در قابلمه بریزید. سپس بعد از دو ساعت می توانید زردچوبه و سیب زمینی و فلفل را به آن اضافه کنید تا سیب زمینی پخته شود.

سپس باید به بادمجان ها نمک بزنید تا تلخی آن ها کم شود. در مرحله بعد روغن را در ماهی تابه بریزید تا داغ شود و بادمجان ها را سرخ کنید. بعد از آن باید بادمجان و چغندر را با مقداری آب گوشت بپزید. بعد از اینکه این مواد آماده شدند آن را همراه با کشک در کاسه بکوبید، سپس آن را به آبگوشت اضافه کنید.

نحوه تهیه انواع آش کرمانی

آش یکی دیگر از غذاهای سنتی ایرانی است. این غذا از جمله غذاهای کرمان هم محسوب می شود که در ادامه به معرفی انواع آش های کرمانی می پردازیم.

آش رشته کرمان

آش رشته را تقریبا همه می شناسند. در شهر کرمان این آش به همراه کوفته ریزه طبخ می شود و برای مزه دار کردن آن از سرکه استفاده می کنند. مواد تشکیل دهنده این آش شامل نمک، فلفل، حبوبات، زردچوبه و رشته آش است که می توان آن را با سیرداغ، کشک، خلال بادام و … تزئین کرد.

آش گندم شیر

برای تهیه این آش از نعنا داغ، گوشت قرمز، کشک، زردچوبه، رشته آش، گندم شیر، پیاز، سیرداغ، نمک، نخود، نعنا داغ، فلفل سیاه استفاده می کنند. گندم شیر را باید به صورت جدا برای این غذا آماده کرد که در آن از گندم و شیر، زردچوبه، زعفران، فلفل سیاه، زیره و … استفاده می شود.

آش روزه کرمان

این غذا مخصوص کرمان است. برای پخت این آش از موادی مانند نخود، سبزی های مختلف مانند جعفری، گشنیز، عدس و جو پوست کننده استفاده می کنند.

اوماج آش

اوماج آش از غذاهایی است که می توانید در ایام سرد سال مخصوصا برای پیش گیری در مقابل بیماری هایی مانند سرماخوردگی آن را طبخ کنید. برای پخت اوماج باید از عدس، قره قروت، سبزیجاتی مانند جعفری، تره، اسفناج، نمک، آرد، چغندر، نعنا خشک، سیاه دانه، زیره، پیاز و تخم شوید استفاده کرد.

اوماج در واقع خمیری است که برای درست کردن آش اوماج از آن استفاده می کنند. اگر مایل به درست کردن اوماج هستید، می توانید خودتان این کار را انجام دهید. در این حالت اول می توانید آرد را در آب حل کرده و در آش بریزید.

در حالت بعدی آرد را به همراه آب مخلوط کرده تا تبدیل به خمیر شود سپس به این خمیر نمک و زردچوبه اضافه کرده و آن را ورز دهید. بعد از آن باید خمیر را از الک رد کنید تا به صورت گلوله هایی باریک شود، سپس آن را در آش بریزید. آش اوماج را می توان در وعده های ناهار یا شام میل کرد.

طرز تهیه انواع خورشت کرمانی

خورش به آلو

این خورش از دیگر غذاهای کرمان است که مخصوص فصل پاییز است. برای تهیه این خورش از موادی مانند پیاز داغ، آب لیمو، فلفل، گوشت ماهیچه، شکر، زعفران، زردچوبه، نمکو فلفل استفاده می کنند.

میوه به خواص بسیار خوبی دارد و می توان از آن برای درمان سرماخوردگی یا کنترل فشار خون استفاده کرد. این خورشت توسط گوشت گوسفند یا گوساله تهیه می شود البته بعضی اوقات از بوقلمون هم استفاده می کنند.

خورش آلوچه

این خورش مزه ای ترش مانند دارد و از لوبیا، سبزی های مختلف، آلوچه، آبلیمو، گوشت گوسفند، رب، پیاز درست می شود. آلوچه شامل ویتامین هایی مانند کلیسم و ویتامین دی است که برای بدن بسیار ضروری هستند.

طرز تهیه خورش آلوچه

برای پخت خورش آلوچه باید لوبیا را از قبل خیس کرده، سپس در یک قابلمه بریزید تا روی گاز پخته شود. بعد از آن گوشت گوسفند را به همراه زردچوبه و پیاز روی گاز حرارت دهید، تا گوشت تغییر رنگ دهد و رب را به آن اضافه کنید.

سپس گوشت باید تا دو ساعت روی گاز پحته شود بعد از آن می توانید در سی دقیقه آخر به آن لوبیا، آلوچه، فلفل، آب لیمو، سبزی خشک را اضافه کنید.

طرز تهیه انواع پلوی کرمانی

لپه پلو

لپه پلو را با برنج، ادویه، گوشت، پیاز، زیره و … می پزند.

طرز تهیه لپه پلو

برای تهیه این غذا باید لپه را چند ساعت خیس کنید، سپس پیاز، زردچوبه، نمک و فلفل را به همراه گوشت ورز دهید و سرخ کنید. بعد از آن باید پیاز و زردچوبه و رب را هم تفت دهید، سپس به آن آب اضافه کنید و کوفته ها را به آن اضافه کنید. در مرحله بعد برنج را هم آماده کنید و لپه را داخل آن بریزید.

زیره پلو

زیره پلو از غذاهای کرمان است که همراه با زیره سیاه یا سبز طبخ می شود. برای تهیه این غذا از دارچین، فلفل و کشمش، زیره، گوشت و … استفاده می کنند.

طرز تهیه سایر غذاهای کرمان

کله جوش کرمانی

کله جوش نه تنها در کرمان بلکه در شهرهای زیادی پخته می شود. برای طبخ این غذا از سیرداغ، گوجه، نعنا، پیاز و … استفاده می کنند، می توانید آن را همراه با خرما و گردو بخورید.

اشکنه کرمانی

اشکنه یکی از غذاهای محلی کرمان است که همراه با رب گوجه، سیب زمینی، پیاز، نمک، زردچوبه، آب، تخم مرغ، روغن حیوانی و ترخون آماده می شود.

قاتق کرمانی از غذاهای کرمان

قاتق غذایی است که در آن نان ریخته می شود و به اصلاح نان را تیلیت می کنند. برای تهیه این غذا از آرد، بابونه، گوشت، ادویه و سبزی، رب، تخم شوید، رب گوجه و سیب زمینی استفاده می کنند.

کشک کدو

کشک کدو یکی از غذاهای خوشمزه کرمان است که برای تهیه آن از سیرداغ، پودر گردو، فلفل، سیرداغ، نمک، کدوسبز، روغن، کشک و … استفاده می کنند. اگر به دنبال غذاهای رژیمی هستید، باید بدانید که کشک کدو کالری کمی دارد.

چغوک بریزو

برای تهیه چغوک بریزو از پیاز، گوجه، گوشت، سیب زمینی، ادویه و رب استفاده می کنند و می توان آن را با برنج یا نان میل کرد.کدو ماده غذایی بسیار مفیدی است که حاوی ویتامین سی می باشد و برای جلوگیری از پوکی استخوان مفید است.

مجور کدو

برای تهیه مجور کدو می توانید از نمک، تخم مرغ، روغن مایع، پنیر، فلفل و آرد گندم استفاده کنید. این غذای ساده بسیار سریع آماده می شود. از ویژگی های مجور کدو کالری پایین آن است و می توانید این غذا را در روزهای گرم سال میل کنید.

گیپا کرمان

گیپا علاوه بر کرمان در لرستان هم پخته می شود. برای تهیه این غذا باید از برنج، پیاز، گوشت، سیرابی، زیره، زعفران و … استفاده کنید.

قاووت

این غذا را به اسم قووتو هم می شناسند. برای تهیه قاووت می توانید از بادام، هل، مغز پسته، سیاه دانه، فندق، خشخاش و ادویه های مختلف استفاده کنید. در واقع قاووت سوغات مشهور کرمان است که نوعی شیرینی به شمار می رود.

قاووت قهوه ای خوشمزه ترین قاووت است که برای تهیه آن از هل رسمی، کنجد، گشنیز، قهوه، خشخاش، روپاس، موردانه، جو، تخم قرفه، تخم کاعو و سیاه دانه استفاده می کنند. شیرینی قاووت طبعی گرم دارد که می توانید برای نفخ معده, درمان پادرد، رشد جنین، تقویت حافظه و افزایش توان ورزشکاران استفاده کرد

پرچو، پیتو و پتری

این غذا در واقع از سه بخش تشکیل شده است، به همین دلیل است که سه نام مختلف دارد. برای تهیه پرچو از سرکه، عدس، ارزن، نخود و چغندر استفاده می کنند. پتری نان لواش است و پیتو آب پاچه گوسفندی است.

کباب زرگری از غذاهای کرمان

این کباب شبیه به کبابی است که در ماهیتابه پخته می شود، اما برای پخت آن ابتدا گوشت را در روغن سرخ کرده و به آن پیاز، سیب زمینی و رب گوجه اضافه می کنند.

عدسی چغندر

عدسی چغندر از غذاهای کرمان است که معمولا در فصل های سرد سال طبخ می شود. برای تهیه این غذا از برنج، عدس، بادمجان و چغندر استفاده می کنند.

قاتق بنه

قاتق بنه یکی از غذاهای محلی کرمان است و برای طبخ آن از بنه استفاده می کنند. بنه در روزهای آخر تابستان برداشت می شود و بعد از اینکه دانه های آن را جدا کردند آن را در زیر آفتاب خشک می کنند.

طرز تهیه انواع دسر و نان کرمانی

چنگ مال خرما

این غذا بیشتر به عنوان پیش غذا استفاده می شود و می توانید به همراه چایی آن را بخورید. خرمای به کار رفته در چنگ مال فواید زیادی دارد که از جمله آن ها می توان به بهتر کار کردن خاطرات، کاهش خطر سرطان، عملکرد بهتر مغز و حفظ سلامت چشم ها اشاره کرد.

روغن جوشی کرمان

 برای تهیه روغن جوشی از جوش شیرین، سبزیجاتی مانند زیره، سیاه دانه، شنبلیله، نمک، آرد و خمیر استفاده می کنند. در واقع این غذا نوعی نان محلی است.

آب روغنو

آب روغنو یکی از غذاهای کرمان است که شبیه به کاچی است. این غذا قدمت بسیار طولانی دارد و می تواند برای کم خونی استفاده شود. برای پخت این غذا از مغز بادام، گردو، پودر نارگیل، بابونه، نبات، پسته، هسته هلو، آرد برنج، زیره، گل گاوزبون استفاده می کنند.

آداب و فرهنگ کرمان الهام گرفته از عقاید مردم این منطقه و همین طور عشایر نشینان آن است. در این مطلب قصد داریم تا درباره آداب و رسوم مردم کرمان صحبت کنیم، پس با مجله گردشگری یابکس همراه باشید. چنانچه قصد سفر به کرمان را دارید می توانید برای خرید بلیط هواپیما کرمان به پنل رزرواسیون یابکس مراجعه کنید.

فرهنگ بومی کرمان

کرمانی ها مردمانی خونگرم و مهربان هستند و همین طور می توان گفت که آداب و رسوم این شهر روی رفتار مردم هم تاثیرگذار بوده است. عشایرانی که در این منطقه زندگی می کنند همچنان به اصولی اخلاقی و رسوم کهن خود پایبند هستند.

فرهنگی که امروزه در استان کرمان شکل گرفته ناشی از زندگی، طرز تفکر، لهجه و آداب و رسوم مردم در گذر زمان است. کرمان یکی از استان های بزرگ ایران است که در بخش جنوب شرقی ان واقع شده است. این کشور

صنایع دستی کرمان

یکی از مشاغل موجود در استان کرمان تولید صنایع دستی است که در صنعت گردشگری آن هم نقش زیادی دارد.

قالیبافی

قالیبابی از مهمترین صنایع دستی استان کرمان است و هم اکنون از مراکز مشهور قالیبافی در سطح دنیا به شمار می رود. رنگ فالی در این استان اهمیت ویژه ای دارد و ممکن است دو قالی شبیه به هم را پیدا نکنید.

پشم این قالی ها از مناطقی مانند سرآسیاب، رفسنجان، ماهان، چترود و … تامین می شوند. الگوهای مشهوری که در قالی ها استفاده می شوند شامل شاه عباسی، شکارگاه، افشان، برگ فرهنگی و … است.

قالیچه های افشار

ایل افشاری که در این منطقه حضور دارند قالیچه هایی می بافند که به اسم افشار معروف اند. طرح هایی که در این قالی ها استفاده می شود در دو حالت ایلاتی و روستایی هستند.

گلیم شیریکی پیچ

این گلیم شبیه به قالی است و گاهی از آن به اسم گلیم سوزنی هم یاد می کنند. این گلیم در شهرهایی مانند بافق و سیرجان تولید می شود.

پته دوزی

پته دوزی بیشتر توسط خانم های کرمانی انجام می شود. در این کار از رنگ های متنوعی برای ایجاد نقش های مختلف استفاده می شود. پته دوزی تنها در کرمان انجام نمی شود بلکه در سیرجان و رفسنجان هم رایج است.

در روی مقبره شاه نعمت الله یک پته دوزی قرار دارد که قدمت آن مربوط به صد سال پیش می شود. در پته دوزی طرح هایی مانند درخت، پیچک ترنج، شکل های حیوانی و … دیده می شوند.

شال بافی

کارگاه های شال بافی معمولا در خانه ها شکل می گیرند.

عریض بافی

در عریض بافی از پارچه های پشمی استفاده می شود و سپس روی آن ها پته دوزی انجام می گیرد. در سال های پیشین از عریض دوزی حتی در کت هم استفاده می شده است.

محصولات مسی تزئینی

از مس برای ساخت وسایلی مانند تابلو، سینی، تبرزین و … استفاده می شود. صنعتگران مشهور کرمانی در مشاغلی مانند گلیم بافی، مس چکشی، پته دوزی فعالیت دارند.

مکان های دیدنی کرمان

از دیدنی های کرمان می توان به ارگ بم، بازار کرمان، گنبد مشتاقیه، لوحه یادبود شاه نعمت الله ولی، یخدان مویدی و … اشاره کرد.

مکان های مذهبی کرمان

در کرمان چندین مسجد و امام زاده وجود دارد که از جمله آن ها می توان به امام زاده زید، مسجد چهل ستون، مسجد جامع کرمان، امام زاده شاهزاده حسین و … اشاره کرد.

جاذبه های طبیعی کرمان

• باغ شاهزاده ماهان
• بیابان گردی در کویر لوت

لباس محلی کرمان

لباس های مردم کرمان در سه حالت محلی، زرشتی بلوچی هستند.

پوشاک محلی زنانه

سرپوش یا چارقد

چارقد نوعی پارچه مربعی شکل است که آن را در حالت سه گوش درست می کنند سپس زیرگلو محکم می شود که برای محکم کردن آن از سنجاق قفلی استفاده می کنند.

پیچه

پیچه شبیه نقابی است که آن را از دم اسب به دست می آورند. این وسیله روی پیشانی قرار می گیرد و بند آن پشت گردن گره می خورد.

چادر دلاغ

چادر دلاغ در واقع نوعی جوراب است که از پا تا کمر بسته را در بر می گیرد. در قسمت پایین تنگ و در بالاتنه گشاد می شود.

شلیت

شلیت دامنی پرچین است که از روی شلوار آن را می پوشیند. همین طور در قسمت کمر لیفه ای دارد که به دور بدن بسته می شود.

پیرهن چین دار

این پیرهن همان طور که از نام آن پیداست یقه گردی و همین طور آستین های پفی دارد.

یل

یل کتی است که بانوان در هنگام زمستان از آن استفاده می نمایند.

پیراهن چین پیله ای

این پیراهن به صورت یقه گرد و آستین های بلند است و در قسمت پایین به صورت دامن چین دار می شود.

پای پوشهای بانوان

از پای پوشهای بانوان می توان به گیوه، ساغری و گالش اشاره کرد.

پوشاک محلی مردانه کرمان

پیراهن

پیراهن هایی که مردم کرمان می پوشند، تقریبا بلند و در بخش یقه گرد است. آستین های ان ها گشاد هستند. افراد متمول جامعه در بخش یقه یا آستین ها از نوارهای تزئینی استفاده می کنند.

قبا

قبلا لباسی بلند و بدون یقه است. جلوی قبا تقریبا باز است و تنها از چند دکمه برای بستن آن استفاده می شود.

پوشاک نوزادان

دور گوشو

پارچه ای به حالت سه گوش یا چهار گوش را به شکل مثلثی در آورده و پشت گردن ولی گره می زنند.

لچک

نوعی روسری سه گوش است.

غذاهای محلی در آداب و فرهنگ کرمان

بسته به آداب و فرهنگ کرمان غذاهای مختلفی در این استان پخته می شود. از جمله این غذاها می توان به آش های مختلفی مانند کدو، یونجه، شولی، آماج و … اشاره کرد و سایر غذاهای آن شامل خوراک لب لبو، کاچی، حلیم بادنجان می شود.

همین طور شیرینی های مختلفی هم مانند کماچ سهن، برشتوک، کلمپه، سوهان زرندی، نان چرخی و قطاب در این استان پخته می شوند.

مراسم ها در استان کرمان

جشن سده در آداب و فرهنگ کرمان

جشن سده یکی از آداب و فرهنگ کرمان است که مربوط به اقوام زرتشتی کرمان است. این جشن 50 روز پیش از نوروز برگزار می شود و در موبدان زرتشتی با پوشیدن لباس سفید به خواندن دعاهایی می پردازند. سپس دور بوته هایی می چرخند و سپس یکی از بوته ها را آتش می زنند. با گسترش آتش همگی دور آن جمع شده و آهنگ های شاد برگزار می کنند.

آداب و فرهنگ کرمان در ایام محرم

در شبی که به آن چهل منبر می گویند مردم در مسجدها شمع روشن می کنند و به پخش کردن شیرینی می پردازند. در همین حین حاجت خود را بیان می کنند.

آداب و رسوم کرمان در ماه رمضان

در شب 27 ماه مبارک رمضان مراسمی برگزار می شود که زنان و دختران بدون فرزند در آن شرکت می کنند. در این مراسم هر شخصی که حاجت دارد یک کمویی به دست می گیرد و در آن آیینه، نبات و سرمه قرار می دهد.

سپس این افراد به در خانه های دور و اطراف رفته و در آن ها را می زنند. زن صاحبخانه سورمه را به چشم خود کشیده سپس نبات را می خورد و به آینه نگاه می کند تا حاجت فرد برآورده شود.

آداب و رسوم مردم کرمان در شب یلدا

در استان کرمان آداب و رسوم خاصی برای شب یلدا برگزار می شود. در این موقع از سال خانواده ها دور یکدیگر جمع شده و از خوردن شیرینی و میوه لذت می برند. این مراسم که تا پاسی از شب ادامه دارد با خواندن حافظ همراه است.

زبان مردم در آداب و فرهنگ کرمان

لهجه های مختلفی در کرمان استفاده می شود که بنظر می رسد فارس دری در این استان بیشتر از سایر شهرهای ایران رواج دارد. اما به طور کلی زبان مردم فارسی و تنها لهجه آن ها کرمانی است. همین طور به دلیل اینکه اقوام مختلفی در این خطه زندگی می کنند سایر لهجه ها مانند ترک، بلوچ، لر و … هم رواج دارد.