فهرست مطالب
حتما شما هم دیده اید که هنگام مسافرت پشت سر مسافر یک کاسه آب می ریزند یا فرد باید از زیر قرآن عبور کند تا سفر خوبی داشته باشد و به سلامت بازگردد. در زمان های پیشین یک حاکم دروازه ای در شیراز احداث می کند که شبیه به همین رسم است و به این سازه دروازه قرآن می گفته اند. برای خرید بلیط هواپیما شیراز کلیک کنید.
تاریخچه دروازه قرآن
این دروازه در میان دو کوه به نام های چهل مقام و کوه باباکوهی ساخته شده است. در گذشته تجار یا سایر افراد برای خروج از شهر از یک دروازه استفاده می کرده اند، به همین دلیل این دروازه در بخش شمالی شهر ساخته شده است. با عبور از این دروازه می توان به سمت مرودشت رفت.
در این میان حاکم شهر برای عبور و مرور مردم فرمان ساخت یک دروازه ای را داد که یک قرآن بر روی سر در آن قرار گرفته باشد تا به این صورت همه بتوانند در پناه خدا مسافرت کنند. جالب است که بدانید مردم در آغاز هر ماه به طرف دروازه رفته و زمانی را در کنار آن سپری می کردند تا در بقیه روزهای ماه در پناه خدا باشند.
این دروازه می تواند نمونه ای بارز از اهمیت خدا در زندگی مردم ایران باشد. علاوه بر این می توان معماری اسلامی را هم در آن مشاهده کرد. این سازه یک دهنه بزرگ دارد که 2 دهنه کوچک در 2 طرف آن ساخته شده اند.
یک راه پله هم وجود دارد که به وسیله آن می توان به اتاقی که بالای دروازه است دسترسی پیدا کرد. این راه پله در بخش غربی قرار گرفته است. پنجره های این اتاق به صورت مشبک کاری شده هستند و قرآن هم در آن قرار گرفته است. در بخش شرقی آن آرامگاه حاج حسین ایگار است.
ویژگی متمایز بودن دروازه قرآن
در شهر شیراز می توانید دروازه های مختلفی را مشاهده کنید که از جمله آن ها می توان به دروازه های کازرون، اصفهان، شاه داعی الله و قصابخانه اشاره کرد. با این حال تنها همین سازه است که از روزگاران قدیم به یادگار مانده است. علت آن هم می تواند وجود قرآنی باشد که بالای دروازه است، در واقع این قرآن باعث حفظ آن شده است.
در کنار این سازه محوطه سازی هم انجام شده است که بخشی از کوه هم جزو آن است. همین طور یک تندیس طاووسی وجود دارد که از گل های طبیعی ایجاد شده است. از دیگر جاذبه های نزدیک آن می توان بوستان جهان نما و خواجوی کرمانی اشاره کرد.
تغییرات دروازه قرآن در طول تاریخ
این دروازه اولین بار در سال های 338 تا 372 توسط فردی به اسم عضدالدوله دیلمی تاسیس شد. در آن موقع برای ساخت دروازه از سنگ و ساروج استفاده شد و همین طور یک قرآن هم برای تبرک مسافران در بالای آن قرار گرفت.
سپس کریم خان زند این سازه را بازسازی کرد و اتاقکی هم برای قرآن آن ایجاد کرد. سپس دو جلد قرآن در این اتاقک قرار گرفتند. این قرآن ها به خط زیبای زمان تیموری سلطان ابراهیم هستند که به قرآن های هفده کیلوگرم یا هفده من شهرت یافتند.
علت نام گذاری این قرآن ها به خاطر وزن آن ها بوده است. هم اکنون این قرآن ها در موزه پارس شیراز در معرض بازدید عموم قرار دارند. دروازه قرآن تا به حال چندین بار به خاطر حوادث طبیعی مورد بازسازی قرار گرفته است. برای مثال در زمان قاجاریه محمد زکی خان نوری بعد از زلزله ای که در این ناحیه به وقوع پیوست، این سازه را بازسازی کرد. همچنین در اطراف این دروازه دو اتاقک هم برای نگهبانی ساخته شد و از وجود یک سرداب برای نگهداری آب خنک استفاده شد تا مسافران تشنه لب را سیراب کنند.
در سال 1315 بود که شهردار این شهر برای اینکه ماشین ها بتوانند راحت تر عبور کنند، این سازه را تخریب کرد. اما به دلیل اینکه مردم علاقه معنوی خاصی به این مکان داشتند و عادت داشتند تا در کنار آن جمع شوند به همین دلیل در سال 1328 حاج حسین ایگار که از تجار آن زمان بود، بنای جدید این دروازه را با ابعادی بزرگ تر تاسیس کرد و دو دهانه در بخش چپ و راست قرار داد و یک اتاقک مستطیلی هم برای نگهداری قرآن ساخته شد.
در این دروازه آیات قرآن با خط ثلث و نسخ نوشته شده است. در طاق شمالی هم آیه قرآنی با این مضمون نوشته شده است:
«انّ هذا القرآن یهدی للتی هی اقوم».
در بخش جنوبی آیه «قل لئن اجتمعت الانس و الجنّ علی…»، در بخش شرقی آیه «و انّا له لحافظون» و در بخش غربی آیه «انّا نحن نزّلنا الذّکر» قرار دارد. همچنین بنابر به وصیت این تاجر وی را در در سمت چپ دروازه به خاک سپرده اند.
تا سال 1365 بود که ماشین های مختلف از زیر آن عبور می کردند تا اینکه در سال 1375 این اثر جزو آثار ملی ایران به ثبت رسید.
علت انتخاب اسم دروازه قرآن
همان طور که پیش از این هم اشاره کردیم، بعد از اینکه دیملی دروازه قرآن شیراز را ساخت تا مردم عبور و مرور آسانی داشته باشند، باعث شد تا مردم نسبت به این دروازه اعتماد معنوی پیدا کنند و هر ماه در کنار آن جمع شوند تا از برکات آن بهره مند گردند.
آدرس دروازه قرآن
دروازه قرآن شیراز در بخش شمالی شهر است و کوه های چهل مقام و باباکوه در کنار آن هستند. این دروازه همین طور باعث تبرک مسافرانی که به سمت کمربندی می رفتند می شده است.
