جنگل های حرا قشم، طبیعتی به یادماندنی
شگفتی هایی که در جزیره قشم وجود دارند هر گردشگری را مجاب می کند که برای یک بار هم که شده، به این جزیره سفر کند. جنگل های حرا قشم یکی از عجایبی است که طبیعت به ما هدیه داده است. بنابرین، در این مطلب قصد داریم تا درباره این جنگل ها صحبت کنیم، پس با مجله گردشگری یابکس همراه باشید.
درباره جنگل های حرا
این جنگل ها مساحتی برابر با 22 هزار کیلومتر مربع دارند. جنگل های حرا در سواحل دریای عمان و خلیج فارس واقع شده اند. بخشی از جنگل های مورد نظر در شصت کیلومتری از جزیره قشم قرار گرفته اند. از ویژگی های جنگل های حرا این است که در همه ایام سال سبز هستند.
ارتفاع این جنگل ها، به سه تا شش متر می رسد. همین طور باید گفت که جنگل های مورد نظر در گذر زمان به خوبی توانسته اند تا خود را با آب های شور دریا سازگار کنند، به همین دلیل است که قادرند تا آب شور را دریافت و آن را به آب شیرین تبدیل کنند.
اگر هنگامی که آب دریا پایین است به این منطقه بروید، شاهد ریشه های درهم پیچیده درختان حرا در آب خواهید بود. در واقع این منطقه را اکوسیستم مانگرو می نامند. مانگرو، زمین های مرطوبی است که با دریا تلاقی دارند و این نوع خاص از طبیعت باعث شده تا گیاهان و جانوران ویژه ای در این ناحیه زندگی کنند.
جاندارانی که در جنگل های حرا زندگی می کنند:
وقتی که آب دریا بالا می آید، درختان این ناحیه تقریبا در آب فرو می روند و با پایین رفتن آب ریشه های درختان نمایان می شوند. شما می توانید این جنگل ها را در کنار بندرهای لافت و خمیر هم مشاهده کنید.
پوشش گیاهی این منطقه باعث شده تا محلی مناسب برای زندگی پرندگانی مانند گیلانشاه، حواصیل بزرگ، حواصیل هندی، اگرت ساحلی، کفچه نوک تیز، اگرت بزرگ، کاکائی، سلیم خاکستری، مرغ ماهیخوار، مرغ دریایی، لک لک و … باشد. همین طور موجودات آبزی دیگری مانند خرچنگ، کلینگ، مارماهی، قوباغه و شیلو هم در این ناحیه زندگی می کنند.
جنگل های حرا، شگفتی طبیعت
این جنگل ها جزو مناطق حفاظت شده ایران به شمار می روند. جنگل های حرا، مختص به جزیره قشم نمی شوند بلکه همان طور که قبلا هم به آن اشاره کردیم در بندر خمیر، جاسک، لافت، تیاب و جزیره هرمز هم می توانید آن ها را مشاهده کنید.
این جنگل ها آخرین بازمانده مناطقی در بخش آسیا هستند که تا به امروز از گزند انسان ها در امان بوده اند ولی متاسفانه به دلیل سهل انگاری، در معرض نابودی قرار دارند. از علت های آن می توان خشکسالی و ساخت و سازهای انسانی را نام برد.
در سال 1354 عنوان پارک ملی به این جنگل ها تعلق گرفت و سپس دو سال بعد، جنگل های حرا در فهرست یونسکو به ثبت رسیدند و از آن زمان به نام هایی مانند تالاب بین المللی هم یاد می شود.
پوشش گیاهی جنگل حرا
جنگل های مورد نظر بیشتر در مناطق استوایی رشد می کنند و نام علمی آن ها اوسینا مارینا است. با این حال در ایران، آن ها را به نام های دیگری مانند تمر و تول هم می شناسند و در عربی به این جنگل ها شوری یا شوره می گویند.
گیاهان مانگرو در دماهای کمتر از پنج درجه قادر به زندگی نیستند و شوری آب دریا باید بین بیست تا 32 در هزار باشد. این گیاهان، برخلاف سایر گیاهان موجود در طبیعت، نیازهای بسیار پایینی دارند در نتیجه آن ها را جزو گونه های مقاوم کرده است.
ریشه های درختان حرا بسیار شگفت انگیز هستند. این ریشه ها ارتفاع کمی دارند و در کنار آن ها ریشه های فرعی زیادی هم رشد می کند. ریشه های درختان حرا می توانند از سطح زمین، سی سانتی متر و بالاتر رشد کنند.
سرانجام هنگامی که به اندازه کافی رشد کردند، دور درخت را می گیرند و این بخش به زیستگاهی مناسب برای جاندارانی که در باتلاق زندگی می کنند تبدیل می شود.
درختان این ناحیه در طول 24 ساعت، دو بار در دریا فرو می روند. این موضوع باعث می شود تا ماهی ها به سمت جنگل حرکت کنند و فرصتی مناسب برای ماهیگیری به دست می آید. درختان حرا از گونه های شاه پسند هستند.
تکثیر این گیاهان به این صورت است که دانه های درخت مادر در داخل مرداب می افتند، سپس در همان جا رشد می کنند. این درختان برگ های بیضی شکلی دارند که روی آن سبز رنگ و در قسمت پشتی به رنگ سفید یا خاکستری هستند. همچنین باید گفت که طول آن ها به پنج تا هفت و نیم سانتی متر می رسد.
جالب است که بدانید این درختان میوه هم دارند! میوه های درختان حرا به بادام شباهت دارند و گل های کوچکی هم در فصل های گرم سال در آن ها می روید. این گل های طلایی رنگ، چهار گل برگ دارند و عطر شیرینی از خود متساعد می کنند.
استفاده از درختان حرا
از این گیاهان برای علوفه دام ها استفاده می کنند و همین طور چوب آن برای زغال مناسب است. گفتنی است که پوست این درختان، برای درمان بیماری جذام مناسب است و شیره آوندهای آن، قابلیت درمان بیماری های پوستی را دارد.
حتی در صنعت هم از تانن این درختان برای تولید جوهر، خمیر چوب و چسب استفاده می کنند. بومیان این منطقه از آب و گل این درختان برای لاغری استفاده می کنند.
قایق سواری
برای اینکه از نزدیک شاهد دیدن این جنگل ها باشید باید سوار قایق شوید. همچنین بهترین زمان برای دیدن این جنگل ها، هنگامی است که در خارج از آب قرار گرفته اند. در این صورت می توانید ریشه های آن ها را هم مشاهده کنید.
پرندگان جنگل های حرا
همان طور که قبلا هم گفتیم، پرندگان مهاجری هر ساله به این منطقه سفر می کنند که در هنگام گشت و گذار در این ناحیه می توانید آن ها را مشاهد کنید.
بازدید از مقبره شاه شهید
این مقبره در فاصله یازده کیلومتری از جزیره قشم و بر روی یک تپه قرار گرفته است. به گفته محلی های این ناحیه، شاه شهید فردی با استعداد در زمینه آوازخوانی و نواختن نی بوده است.
شترسواری در دریا
علاوه بر قایق سواری، امکان شترسواری هم در این جنگل ها وجود دارد. تصور اینکه بر بالای شترنشسته اید و از مناظر زیبای این ناحیه لذت می برید بسیار دلپذیر خواهد بود. از جاذبه های دیدنی نزدیک این محل می توان به بام قشم در فاصله هفت کیلومتری، دره ستارگان در 53 کیلومتری، دره مجسمه های قشم در هشت کیلومتری و قلعه پرتقالی ها در 34 کیلومتری اشاره کرد.
نکات جالب توجه درباره جنگل های حرا
نام علمی آن را به اسم ابوعلی سینا می شناسند. آب در این ناحیه همواره در حال جزر و مد است. هنگامی که جریان مد برقرار است، آب تقریبا تا نوک درختان بالا می آید و در هنگام جزر ریشه های آن نمودار می شوند.
نوعی ویژه از خرچنگ در این ناحیه زندگی می کند که به آن خرچنگ گیتارزن می گویند و خصوصیت این خرچنگ این است که یک دست آن کوتاه و دیگری بلند است.
تعدادی زیادی از پرندگان شکاری در این ناحیه زندگی می کنند. یکی دیگر از موجودات جالب این منطقه، ماهی گلِ خورک است. بدن این ماهی اگر مرطوب باشد می تواند در خشکی هم زندگی کند و با کمک پوست خود نفس بکشد. غذای این ماهی از گل است و با تمام شدن رطوبت دوباره به داخل آب می رود.
درختان این منطقه گل های خوش بویی دارند که از آن ها میوه هایی به نام کنگ به عمل می آید. میوه های درختان حرا، رنگ سبز یا زردی دارند که بعد از مدتی تبدیل به مشکی می شوند. میوه درختان هنگامی که از درخت جدا شده و درون آب می افتد تبدیل به درختی دیگر می گردد.
گفتنی است که چوب این درختان، موقع سوختن دودی ایجاد نمی کند و به دلیل جذب نمک و مواد چربی، می توان از آن برای ذغال هم استفاده کرد.
بهترین زمان برای دیدن جنگل های حرا
پاییز تا اول بهار بهترین زمان برای بازدید از این منطقه است. زیرا در این مدت، هم آب و هوا دلپذیر است و هم به دلیل مهاجرات پرندگان، می توانید شاهد دیدن انواع و اقسام گونه های کم یاب باشید.
جنگل های حرا در کجاست؟
جنگل های حرا در محلی مابین جزیره قشم و استان هرمزگان قرار گرفته اند. همین طور به بندر خمیر هم نزدیک اند.
نحوه دسترسی به جنگل های حرا
برای رسیدن به این منطقه باید از بلوار خلیج فارس به طرف جزیره قشم حرکت کنید که این مسیر در حدود 52 کیلومتر است. سپس با کرایه قایق خود را به این جنگل ها برسانید. همین طور پیشنهاد می کنیم که از یک راهنما کمک بگیرید تا از زمان جزر و مد اطلاع پیدا کنید.
حال که با این جنگل های اسرارآمیز آشنا شدید برای رزرو اینترنتی بلیط هواپیما قشم، به سایت یابکس مراجعه کنید.
جنگل های حرا در محلی مابین جزیره قشم و استان هرمزگان قرار گرفته اند. همین طور به بندر خمیر هم نزدیک اند.
از پاییز تا اوایل بهار.
